Leon Bridges - When a Man Cries

 

Joker: Folie à Deux

 

Το Joker του 2019 ήταν μια ευφυέστατη σύνθεση. Ένα δράμα με καμβά ταινίες του Scorsese (κυρίως το υποτιμημένο King Of Comedy, το οποίο είναι ανώτερο των Taxi Driver και Raging Bull) με πινελιές Falling Down, και γυαλιστερό περιτύλιγμα-κράχτη, τον δημοφιλέστερο κακό των υπερηρωικών comics. Το φιλμ ήταν καλλιτεχνικός και εμπορικός θρίαμβος. Δεν είχε σχεδόν καμία σχέση με τον χαρακτήρα που ξέρουμε. Το κερασάκι στην τούρτα, η ταινία πέρασε το μήνυμα της με θέαμα και όρους blockbuster. Δε μιλάμε για βαθιά μαρξιστική κριτική, αλλά έστω και στιγμιαία, έθεσε ερωτήματα πολύ πιο ουσιαστικά, από 100 art house ταινίες που δεν τις βλέπει σχεδόν κανείς. Φυσικά δεν άρεσε στους κριτικούς. Κριτικοί που βρήκαν έξυπνη σάτιρα και αλληγορία του καπιταλισμού το παιδαριώδες Triangle Of Sadness, αλλά όχι το Joker, είναι φαιδρά παρωχημένοι και επικίνδυνοι.

Διαβάζοντας άρθρα για το sequel, ήμουν επιφυλακτικός έως και αρνητικά προκατειλημμένος. Το πρώτο φιλμ, είναι γοητευτικό παράδοξο στο κινηματογραφικό υπερηρωικό σύμπαν, δε χρειαζόταν sequel. Όταν δε διάβασα πως θα είναι μιούζικαλ, ήμουν σχεδόν σίγουρος πως θα είναι έκτρωμα. Χαίρομαι που διαψεύστηκα. Στο χαρτί, το Joker: Folie à Deux μοιάζει τεράστιο ρίσκο. Το νιοστό περιττό sequel μιας ανέλπιστης επιτυχίας. Αναρωτήθηκα, αν ο Phillips έπαθε μεγαλομανία και θέλει να δαγκώσει περισσότερα απ΄όσα μπορεί να μασήσει. Η επιλογή της Lady Gaga ως Harley Quinn συμπλήρωσε μια ήδη μεγάλη λίστα από ενστάσεις και αμφιβολίες.

Είπαμε, στο χαρτί όλα έδειχναν φιάσκο. Στον αγωνιστικό χώρο, όλα ανατράπηκαν. Ο Phillips ανακατεύει ξανά με πολύ φαντασία τις επιρροές του, η σκηνοθεσία του ακροβατεί ανάμεσα στην άσκηση ύφους και την ουσία, και στο τέλος ισορροπεί ιδανικά. Η ταινία ξεκινάει μ’ένα animated πρελούδιο αλα Looney Toons. Όχι πολύ πετυχημένο ή αστείο, αλλά τραβάει την προσοχή σου. Η εισαγωγή στο Archam Asylum γίνεται μ’ένα μικρό σε διάρκεια μονοπλάνο, αλλά εξαιρετικά ουσιαστικό, στο να σου δώσει άμεσα και συνοπτικά την πληροφορία και να θέσει την ατμόσφαιρα. Η φωτογραφία του Lawrence Sher είναι ανώτερη της πρώτης ταινίας, και τολμώ να πω, πως είναι η καλύτερη που είδα σε φετινό φιλμ. Από την χρωματική παλέτα της Gotham City που είναι η χαοτικά παρακμάζουσα Νέα Υόρκη των 80’s, τα εκπληκτικά καδραρίσματα και τις κινήσεις της κάμερας, έως στην κορύφωση των σκηνών μιούζικαλ, που αγγίζουν την ομορφιά του One From The Heart του Coppola.

Και μιας και αναφέρθηκα στις σκηνές αυτές, ας το ξεκαθαρίσουμε. Κατανοώ πως αρκετοί θα ξινίζουν και θ’αποθαρρυνθούν να δουν την ταινία, μόνο και μόνο διαβάζοντας τη λέξη μιούζικαλ. Αυτές οι σκηνές είναι απόλυτα ενταγμένες στην αφήγηση του φιλμ, φέρνοντας στο νου τις αντίστοιχες στο All That Jazz,  έχουν λόγο ύπαρξης και κάποιες είναι οι ωραιότερες της ταινίας. Η παραγωγική τους αρτιότητα και η καλλιτεχνική διεύθυνση είναι αποστομωτικές. Η έξυπνη επιλογή των τραγουδιών και η ενσωμάτωση τους στην πλοκή, μαζί με τις αναφορές στην pop κουλτούρα, θ’αφοπλίσουν και τον πλέον δύσπιστο. Χαλαρώστε, το Joker θα δείτε, όχι τις Ομπρέλες  του Χερβούργου.

Η πλοκή παραμένει σ’ένα Scorsese σύμπαν, πασπαλισμένο με ολίγη από Φωλιά του Κούκου. Ερμηνευτικά, ο Phoenix, αν και κάπου επαναλαμβάνεται, είναι συγκλονιστικός. Και η πιο φευγαλέα σύσπαση του προσώπο του είναι μια πειθαρχημένη πινελιά στο πορτρέτο του Arthur Fleck. Η Gaga όταν υποδύεται κάτι κοντά στον εαυτό της, είναι πάντα καλή. Η Harley Quinn της δικής της εκδοχής, μπορεί να μην είναι τόσο σέξι όπως της Robbie, όμως είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα.  Από τους δεύτερους ρόλους ξεχωρίζει ο Gleeson στο ρόλο του σαδιστή φύλακα.

Σε αντίθεση με τα ¾ των σύγχρονων ταινιών, η μεγάλη διάρκεια δικαιολογείται. Δεν με κούρασε καθόλου. Ο ρυθμός και το μοντάζ των 138 λεπτών εκμεταλλεύονται με ιδανικό τρόπο τον κινηματογραφικό χρόνο. Αξίζει αναφοράς και το εξαιρετικό sound design. Έχει το Joker: Folie à Deux μήνυμα; Ναι, αλλά διαφορετικό, υποδόριο. Σηκώνει διάφορες ερμηνείες. Θα διχάσει περισσότερο από την πρώτη, και δε νομίζω πως θα έχει ανάλογες εισπράξεις.

 Θ’αφήσω ένα ανθυποspoiler, η ταινία είναι ιστορία αγάπης. Και το τέλος, έχει άρωμα Fight Club, όχι ως προς την πλοκή, αλλά ως προς την αίσθηση.  Πιθανόν να κάνω λάθος, όμως οι πραγματικά καλές ταινίες, αφήνουν τα ερωτήματα αναπάντητα. Και το Joker: Folie à Deux είναι από τις καλύτερες της χρονιάς.

September Playlist

 

Porcupine Tree - Staircase Infinities

The Mysterines - Afraid Of Tomorrows

David Gilmour - Luck and Strange

Soundgarden - Superunknown

Los Days - Dusty Dreams

P.S. To Φ.

The Crow (2024)

 

Βαριέμαι να γράψω για ταινίες, αλλά αυτή τη φορά θα κάνω μια εξαίρεση. Το Crow του 1994 είναι η αγαπημένη μου ταινία, οπότε το φετικό εκτρωματικό περίττωμα αξίζει όλο τη χολή του σύμπαντος. 

To Hollywood έχει καταντήσει να είναι Weekend at Bernie's. Κάθε μήνα, παίρνει ένα πτώμα, του βάζει ρούχα, μακιγιάζ και μας το σερβίρει ως την επιτομή μεταξύ τέχνης και εμπορικότητας. Οποιαδήποτε ανθυποεπιτυχία κυκλοφόρησε τα προηγούμενα 40 χρόνια, πρέπει να περάσει από την Προκρούστεια κλίνη της αρπαχτής. Φυσικά πηγαίνουν όλα άκλαυτα. Είμαι σχεδόν σίγουρος, πως ένα μεγάλο κομμάτι αυτών παραγωγών, είναι λογιστικές αλχημείες για φοροαπαλλαγή, ξέπλυμα και ποιος ξέρει τι άλλο.

Τα studios μέχρι τα 00s είχαν στελέχη με καλλιτεχνικά κριτήρια. Τώρα μόνο χαρτογιακάδες που κοιτάζουν στατιστικά και μετοχές. Το χειρότερο δεν είναι αυτοί, είναι ο πληρωμένος στρατός από τα minions, που κοάζουν στο internet. "Μα γιατί δε σας άρεσε το remake, αλλάξαμε τον αρχικό χαρακτήρα που ήταν άντρας, τον κάναμε γυναίκα, μαύρο τετραπληγικό τρανσέξουαλ, Αβορίγινα non binary κάστορα, έχει φανταχτερά χρώματα και μοντέρνα μουσική, αυτή που νομίζουμε πως ακούνε οι νέοι στο TikTok, έχει συμπερίληψη, γυναικεία ενδυνάμωση, και κάτι άλλα που μας είπε το τμήμα marketing να λέμε, για να δωθεί έμφαση στο ξέπλυμα, γιατί δεν βλέπει τις ταινίες μας η πλέμπα;"

Το πρώτο φιλμ, ένα από τα πιο εμβληματικά των 90s, είχε ιδιαίτερη αισθητική, στοιχειωμένη ατμόσφαιρα και ένα από τα καλύτερα soundtracks που έχουν βγει ποτέ. Η φετινή δυσώδης κένωση δεν έχει τίποτα. Δεν πρέπει καν να μπαίνει στην ίδια πρόταση με την ταινία του Proyas. Οι συντελεστές πρέπει να καταδικαστούν σε ισόβια στα κινέζικα Γκούλαγκ, να φτυαρίζουν κοπριά μέχρι τελευταίας πνοής. 

Σενάριο και σκηνοθεσία, πιο διεκπαιρεωτικά κι από δημόσιο υπάλληλο Παρασκεύη πριν από τριήμερο και εργάτη στην ΕΣΣΔ τέλη 80s μαζί. Το Crow του 2024 είναι ένα John Wick από το παζάρι του Σχιστού, με επικάλυψη υπερφυσικού. Καμία συνοχή, κακός ρυθμός, αδιάφορο μοντάζ και φωτογραφία, όλα φωνάζουν αρπαχτή από χιλιόμετρα. Η προσπάθεια επικαιροποίησης της ιστορίας για να έχει απήχηση στο νεανικό κοινό, είναι πιο θλιβερή κι από προφίλ FB εξηντάχρονου. Ο πρωταγωνιστής μοιάζει με τον Tranno, καμία χημεία με την FKA Twigs, η οποία είναι επιεικώς κακή. Καμία ανάπτυξη χαρακτήρων, η δε τελική σεκάνς στην όπερα είναι επικά γελοία. 

Δύο θετικά υπάρχουν. Η μικρή διάρκεια και πως σου προκαλεί τη δίψα να ξαναδείς την τανία του 1994. Μην το δείτε στο σινεμά, εκτός πάσχετε από αυπνία ή ανίατο μαζοχισμό.

August Playlist

 

Robert Plant - Dreamland

Jack White - No Name

Mark Lanegan Band - Somebody's Knocking

The Raveonettes - Sing

The Lunar Effect - Sounds Of Green And Blue

Η πρώτη και η τελευταία νύχτα του καλοκαιριού

 

Το φεγγάρι προσπαθεί να τρυπώσει από τις γρίλιες. Οι αισθήσεις χαμένες, ανάμεσα στον καπνό και το σκοτάδι. Οι νότες μουσκεύουν τις σκέψεις. Τι άλλαξε και τι παρέμεινε ίδιο; Τι μας ανήκει πραγματικά; Ίσως, ούτε οι αναμνήσεις μας. Κάποιες φορές, ασχολούμαστε με τη μνήμη σαν ιατροδικαστές. Από τι πέθανε το μέλλον; Γιατί αυτοκτόνησαν τα όνειρα; Ξεφυλλίζω βιβλία, τετράδια και περιοδικά. Ψαχουλεύω τα συρτάρια του μυαλού, τους σκοτεινούς θαλάμους των κυττάρων. 

Ταξιδεύουμε πάνω στο δέρμα του χρόνου, ψάχνουμε μια πληγή για να κρυφτούμε, να βαφτίσουμε αιωνιότητα λίγους μήνες. Σκάβουμε τις στιβάδες, μήπως και μπούμε στις φλέβες του, μήπως ταξιδέψουμε στο αίμα τ'ουρανού. Η δύσοσμη φλυαρία του καλοκαιριού πλησιάζει. Η επιτηδευμένη πλαστική χαρά, η διαδικτυακή ρύπανση με stories κατανάλωσης τουριστικών προϊόντων. Θόρυβος, λεκιάζει τα αισθητήρια όργανα. Για κάποιο ανεξήγητο λόγο, κάποιοι πρέπει να φωνάζουν ποικιλοτρόπως τη θερινή τους χαρά. Δε θυμάμαι που το διάβασα, η σιωπή είναι το πρελούδιο της ευτυχίας ή κάτι τέτοιο.

Γκρινιάζω χωρίς λόγο. Οι μικρές ώρες προσφέρονται για μεγάλες υπερβολές. Βαριέμαι, δεν μπορώ να κοιμηθώ. Κάνω πως κάνω ότι χαζεύω την ταινία στην οθόνη. Νυχτερινά πλάνα. Γενικά της πόλης, από ψηλά. Τα φώτα της, μπογιές που λιώνουν αργά. Οι λεωφόροι συλλαβίζουν εμμονές και αυταπάτες, οι επιγραφές και οι αφίσες, τατουάζ αλά Memento. Να θυμηθείς το πρωί ποιος είσαι ή ποιος νομίζεις πως είσαι. Το φιλμ δεν έχει καμία σχέση με αυτές τις σκέψεις. 

Είναι το δικό μου remix, το δικό μου cut. Είναι ανυπόφορα μέτριο. Κρατάω μόνο τα πλάνα που μου αρέσουν, και πλάθω μια διαφορετική ιστορία για τις οθόνες των νευρώνων μου. Ποια εκδοχή του μέλλοντος, θα εξετάσουμε απόψε, στην Προκρούστεια κλίνη της νοσταλγίας; Έχει σημασία; Αφού το αποτέλεσμα είναι σχεδόν πάντα το ίδιο. Παραλλαγές της ίδιας σκηνής. Αποπλάνηση. Ηχώ από τακούνια στην άσφαλτο. Μια βελούδινη σκιά γλιστράει κάτω από τα ρούχα σου. Σημάδια από κραγιόν, ρούχα παντού στο πάτωμα. Πεδίο μάχης, που έχει μόνο νικητές.

Ψίθυροι γεμάτη ρίγη, σεντόνια που έγιναν πελάγη. Η νύχτα ναυάγησε βαθιά μέσα στο απόλυτο. Δυσκολεύομαι να κόψω το τσιγάρο. Δεν είναι αυτό με τον καφέ. Λειτουργεί σαν σιγαστήρας, σωπαίνει για μερικές εισπνοές την παράνοια της πραγματικότητας. Εξακολουθεί να σε σκοτώνει, αλλά τουλάχιστον, έχεις λίγη ησυχία, για να πνιγείς στις σκέψεις σου. 

Η νικοτίνη κατεβάζει ταχύτητα, πατάει παύση στην τρέλα. Για πολύ λίγο. Σου χαρίζει μερικές ανάσες, πολύτιμα δευτερόλεπτα, ώστε να βουτήξεις ξανά στα μαύρα νερά της καθημερινότητας, και ίσως, ίσως αυτή τη φορά, να βρεθείς στην άλλη πλευρά της νύχτας. 

Ήταν η τελευταία νύχτα του καλοκαιριού. Τα κύματα ψιθύριζαν νωχελικά το τραγούδι τους. Μέτρησα το τρίτο πεφταστέρι γι'απόψε. Δε θέλω να γυρίσω πίσω. Αυτή η παραλία, σε μια έρημη πλευρά του νησιού, είναι το καταφύγιο μου, το κουκούλι μου. 

Κάθε βράδυ, περπατάω πάνω στο σύνορο μεταξύ πλημμυρίδας και άμμου. Πιωμένος, μουρμουρίζω τραγούδια, αποσπάσματα ποιημάτων, ατάκες από ταινίες. Ξαπλώνω, το νερό με αγκαλιάζει, γίνεται τα σεντόνια μου. Το φεγγάρι, μια θαμπή οθόνη, παίζει trailer, ονείρων που δε θα πραγματοποιηθούν ποτέ. Σεκάνς αναμνήσεων, που το μοντάζ της νοσταλγίας, τις έκανε καλύτερες από ό,τι ήταν.

Έχει σημασία; Καμιά. Το ζητούμενο, να έχεις καλή πρώτη ύλη, πολλά και καλά πλάνα. Έχει νόημα, αν το αποτέλεσμα δεν ήταν ποτέ αληθινό; Όχι. Αυτός είναι ο στόχος, να τα θυμάσαι καλύτερα από ό,τι ήταν. Κάθε φορά καλύτερα, εντονότερα. Οι αισθήσεις να ξεχειλίζουν από ένταση, χρώματα, ήχοι, μυρωδιές, υπερθετικοί εμπειρίας.

Οι λέξεις είναι ελαττωματικές, στο να μεταφέρουν τα συναισθήματα στον έξω κόσμο. Τρύπια δίχτυα, το μισό χρυσάφι χάνεται πριν τα χείλη. Κλείνω τα μάτια, βαθιά εισπνοή, μέχρι όλη αυτή η μεθυσμένη γαλήνη, να γίνει τατουάζ στα σωθικά μου. Δεν πρόκειται να συμβεί. Αύριο το πρωί, θα είμαι ξανά ο ίδιος, το ίδιο αγχωτικό τίποτα, που πάλευει να σπάσει το τσόφλι του καθρέφτη, και να γεννηθεί.

Για πρώτη φορά, όπως ακριβώς θα ήθελε να είναι. Ο απόλυτα αληθινός εαυτός του. Κούφιες φράσεις, παρενέργειες του αλκοόλ και της μοναξιάς. Βουλιάζω τα πόδια μου στη μουσκεμένη άμμο. Φαντάζομαι πως γλιστράω μέσα στο υγρό βελούδο της. Πως καταλήγω σε έναν άλλο κόσμο. Μια παράλληλη διάσταση, όπου η πραγματικότητα είναι μια εξαίρεση. Εδώ, όλοι οι νόμοι είναι γραμμένοι από τα όνειρα.

Κάθε μέρα και μια ταινία. Η ύπαρξη σου έχει soundtrack, δράση, ειδικά εφέ. Χαμογελάω σαν ηλίθιος. Σε λίγες ώρες ξημερώνει, ο ήλιος θα ραγίσει τα βλέφαρα μου, και όλη μέρα, θα έχω έναν ολόσωμο πονοκέφαλο. Ας είναι. Δε θέλω να φύγω, δε θέλω να ξημερώσει. Μακάρι αυτή η νύχτα να διαρκέσει χίλια χρόνια. Πέφτω στη θάλασσα, επιπλέω. Συντονίζομαι με την αρμονία του σύμπαντος. 

Τι ακριβώς θέλω; Τι νομίζω πως θέλω; Άλλη μια νύχτα, που κάθε ερωτηματικό είναι αγκίστρι. Χωρίς δόλωμα. Βυθίζεται σε κάθε σκέψη, την τραβάει στην επιφάνεια της ρουτίνας. Σέρνομαι μέχρι το δωμάτιο, γεμίζω τη μπανιέρα και πέφτω με τα ρούχα. Γεύομαι ακόμα το αλάτι, το άρωμα της άμμου. Ψαχουλεύω τις τσέπες μου. Τρία τσιγάρα γλύτωσαν από το νερό.

Ακόμη δεν μπορώ να το κόψω. Τα φιλιά της νικοτίνης, κρατάνε ζωντανή την ψευδαίσθηση, πως είναι μικρές παύσεις στο τρελάδικο του πλανήτη. Ολιγόλεπτα time out στο Κολοσσαίο της καθημερινότητας. 

Το κινητό σε λίγο θα σβήσει. Ίσως προλαβαίνω ν'ακούσω ένα τελευταίο τραγούδι. Πόσες φορές, έχω ευχηθεί, τα τραγούδια να ήταν ξόρκια; Μια καλή playlist να μεταμόρφωνε τη ζωή σου. Έστω και για λίγο, όσο κρατούσαν τα τραγούδια... Δε μου λείπει κάποιος ή κάποια. Απλά, η νοσταλγία μου, εδώ και καιρό δεν έχει πρωταγωνιστικό χαρακτήρα. Νοσταλγώ κάτι που δεν έχει συμβεί; Που δε θα συμβεί ποτέ; Ανούσιες ερωτήσεις. Σημεία στίξης, σαν ρωγμές σε ένα τείχος, ένα φράγμα που στέρεψε εδώ και χρόνια. Μόνο το κενό στάζει από τις ρυτίδες. 

Δε θυμάμαι το όνομα, το μέρος, την ημερομηνία. Θολό περίγραμμα πυρετού, παλίμψηστο κινηματογραφικής σκηνής, ανάμνησης και ονείρου. Να τινάζει την άμμο από το μπικίνι της. Να γελάει, να παραπονιέται σαν γάτα. Τα δάχτυλα της, να δαμάζουν τη λάμψη , να κρύβει όλο το γαλάζιο, τα ταξίδια και τις τρικυμίες του, στις γραμμές της παλάμης της. 

Η μυρωδιά των μαλλιών της, έχει κάτι από την ανάσα της ερήμου. Δε μιλάμε. Ο χρόνος δεν υπάρχει, τον φυλακίσαμε μέσα στα κοχύλια που μάζεψε. Το παρελθόν έλιωσε. Σε ποιο χάρτη υπάρχει αυτός ο θησαυρός; Σε ποιο μύθο να ψάξω την άκρη του νήματος; Κουράστηκα να θυμάμαι, να ελπίζω, να περιμένω. Δε θέλω λύση στο αίνιγμα, θέλω ένα καινούργιο. Σε ποιο στρείδι κρύβεται το μαργαριτάρι μου; 

Βαρέθηκα να λαξεύω στον πάγο, μορφές που λιώνουν, δε σβήνουν καμιά φωτιά, δε ξεδιψανε καμιά προσδοκία, δε γίνονται ποτέ βροχή. Αποτυχημένος Πυγμαλίων για ακόμη ένα καλοκαίρι. Το τελευταίο τραγούδι σχεδόν τελείωσε. Θα κοιμηθώ στη μπανιέρα. Με το σβησμένο τσιγάρο στο χέρι. Οι δαίμονες μου πήραν σύνταξη. Γέρασαν πριν από μένα, έκλεισαν το μαγαζί των εμμονών. Μείναμε εγώ και η νοσταλγία, να παλεύουμε από συνήθεια. Σταματήσαμε να μετράμε νίκες, εδώ και χρόνια. Παλεύουμε, για να θυμόμαστε πως είμαστε ζωντανοί. 

Το σώμα μου σβήνει. Σε δύο μέρες πρέπει να επιστρέψω σπίτι. Δε με νοιάζει. Ας γίνει αυτός ο τελευταίος στίχος το ξόρκι που ζητάω. Για μια μέρα. Μου έλειψε να κολυμπάω στη φωτιά. Να μετράω τις πληγές μου και ν'αθροίζουν ευτυχία. Ή έστω, μια φαντασμαγορική δυστυχία. Θέλω ν'αφεθώ, ξανά.

July Playlist

 

Hermanos Gutiérrez - Sonido Cósmico

Imelda May - Life Love Flesh Blood

Glen Hansard - This Wild Willing

Baby Rose & BADBADNOTGOOD - Slow Burn

Fates Warning - Inside Out